دمپر آتش نمونه ای از دمپر هوا می باشد که امروزه در صنعت بسیار پر کاربرد می باشد. در زیر به صورت مفصل اطلاعات جامعی در مورد این محصول خواهیم داد.
اجزای اصلی دمپر آتش
تیغه‌ها (Blades)
- تیغه‌ها معمولاً از فلزاتی مانند: فولاد گالوانیزه یا استیل ضدزنگ ساخته می‌شوند؛ که مقاومت بالایی در برابر حرارت و فشار دارند.
- تیغه‌ها به صورت عمودی یا افقی قرار گرفته و به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در هنگام بسته شدن، به طور کامل مسیر عبور هوا را مسدود کنند.
- تیغه‌های این دمپر در حالت عادی باز هستند؛ تا جریان هوا برقرار باشد. هنگام وقوع آتش‌سوزی، این تیغه‌ها بسته شده و از گسترش آتش و دود جلوگیری می‌کنند.
عملگر (Actuator)
عملگر، مکانیزمی است؛ که هنگام دریافت پیغام هشدار، حرکت تیغه‌ها را کنترل می‌کند.
انواع عملگرها
- عملگرهای مکانیکی: از فنرها و اهرم‌ها برای بستن تیغه‌ها استفاده می‌کنند.
- عملگرهای الکترونیکی: با استفاده از سیگنال‌های الکتریکی از سیستم کنترل مرکزی یا سنسورها فعال می‌شوند.
این قطعه باید سریع و قابل اطمینان باشد؛ تا در مواقع اضطراری عملکرد صحیح داشته باشد.
سنسورها (Sensors)
سنسورها نقش اصلی در شناسایی وقوع آتش‌سوزی یا افزایش غیرعادی دما و دود دارند.
انواع سنسورها
- سنسور حرارتی: دمای محیط را بررسی کرده و در صورت افزایش دما، عملگر را فعال می‌کند.
- سنسور دود: ذرات دود را شناسایی کرده و به سیستم هشدار و عملگرها سیگنال می‌فرستد.
سنسورها به عنوان بخشی از یک سیستم یکپارچه عمل می‌کنند؛ تا زمان واکنش به حداقل برسد.
قاب دمپر (Frame)
- قاب دمپر معمولاً از فلزاتی مانند: فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود؛ که مقاومت بالایی در برابر حرارت و خوردگی دارند.
- قالب این دمپر، توانایی تحمل فشارهای مکانیکی بالا را دارد.
- قالب دمپر توانایی جلوگیری از نشت هوا، دود یا شعله از اطراف دمپر را دارد.
- قاب باید متناسب با ابعاد و ساختار کانال تهویه بوده و به خوبی در محل نصب تثبیت شود.
انواع دمپر آتش
دمپر آتش مکانیکی
ویژگی‌ها
- عملکرد این نوع دمپر بر اساس مکانیسم‌های ساده مکانیکی است.
- از اجزای اصلی مانند: فنرها و مکانیزم‌های باز و بسته‌شونده دستی یا خودکار تشکیل شده است.
- در زمان وقوع آتش‌سوزی، با تشخیص افزایش دما (از طریق سنسورهای حرارتی یا ذوب‌شدن فیوز)، تیغه‌ها به طور خودکار بسته می‌شوند.
کاربرد
- ساختمان‌های مسکونی و اداری کوچک.
- محیط‌هایی که نیاز به یک سیستم ساده و کم‌هزینه دارند.
مزیت‌ها
- هزینه اولیه و نگهداری پایین.
- قابلیت اعتماد بالا به دلیل عدم وابستگی به سیستم‌های الکتریکی.
دمپر آتش الکترونیکی
ویژگی‌ها
- از فناوری‌های پیشرفته الکترونیکی برای کنترل و نظارت استفاده می‌کند.
- به سیستم‌های هشدار حریق و سیستم‌های مدیریت ساختمان (BMS) متصل می‌شود.
- عملگر الکترونیکی و سنسورهای دود و حرارت در آن به‌کاررفته است.
مزایا
- واکنش سریع‌تر در مواقع اضطراری.
- قابلیت برنامه‌ریزی برای شرایط مختلف (مانند باز یا بسته‌شدن تدریجی).
- امکان اتصال به سیستم‌های هوشمند، برای کنترل از راه دور.
کاربرد دمپر آتش الکترونیک
- ساختمان‌های هوشمند.
- مراکز تجاری، صنعتی و بیمارستان‌ها که نیاز به سیستم‌های پیشرفته دارند.
دمپر ترکیبی (دود و آتش)
ویژگی‌ها
- این نوع دمپر هم برای مهار آتش و هم برای کنترل و مدیریت دود طراحی شده است.
- در برابر گسترش آتش مقاومت کرده و همزمان از انتشار دود به سایر بخش‌های ساختمان جلوگیری می‌کند.
- معمولاً دارای تیغه‌های خاص و سیستم‌های کنترلی پیشرفته است.
اهمیت
- مناسب برای پروژه‌های بزرگ و پیچیده مانند: فرودگاه‌ها، مراکز خرید، و برج‌های بلند.
- تامین ایمنی بیشتر برای ساکنان و پرسنل امدادرسانی.
مزایا
- کاهش نیاز به تجهیزات مجزا برای کنترل آتش و دود.
- صرفه‌جویی در هزینه‌های نصب و نگهداری.
- عملکرد چند منظوره در شرایط بحرانی.
نحوه نصب و نگهداری دمپر آتش
- محل نصب باید عاری از هرگونه مانع یا آلودگی باشد.
- دیوار یا کانالی که دمپر روی آن نصب می‌شود؛ باید استحکام کافی داشته باشد.
- هر دمپر آتش دارای راهنمای نصب مخصوص است؛ که باید به دقت مطالعه شود.
- اطمینان حاصل کنید؛ که دمپر انتخابی با ابعاد و مشخصات فنی سیستم تهویه سازگار است.
- قاب دمپر را به دیوار یا کانال با استفاده از پیچ و مهره‌های مقاوم نصب کنید.
- مطمئن شوید؛ که قاب به‌درستی تراز شده و از هرگونه تاب یا کجی جلوگیری شود.
- تیغه‌های دمپر باید به صورت روان حرکت کرده و به‌درستی در محل خود قرار گیرند.
- عملگر (اکچویتور) را به دمپر متصل کرده و مطمئن شوید؛ که اتصالات محکم و صحیح است.
- در صورت استفاده از دمپر الکترونیکی، سیم‌کشی‌ها را طبق نقشه‌های فنی به سیستم هشدار حریق متصل کنید.
- تست کنید؛ که سیگنال‌ها به‌درستی ارسال و دریافت می‌شوند.
- عملکرد دمپر را در حالت‌های مختلف (باز و بسته شدن) بررسی کنید.
- اطمینان حاصل کنید که تیغه‌ها به طور کامل بسته شده و درزگیری مناسبی دارند.
نگهداری و بازرسی دوره‌ای
- هر سه تا شش ماه یک بار، دمپر را از نظر آسیب‌های ظاهری، خوردگی یا فرسایش بررسی کنید.
- دمپر دستی یا خودکار فعال کرده و مطمئن شوید؛ که تیغه‌ها به‌راحتی حرکت می‌کنند.
- در دمپرهای الکترونیکی، سیگنال‌دهی و عملکرد عملگرها را بررسی کنید.
- گردوغبار و آلودگی‌های جمع‌شده روی تیغه‌ها و قاب دمپر را تمیز کنید.
- مطمئن شوید؛ که هیچ مانعی در مسیر تیغه‌ها وجود ندارد.
- قطعاتی مانند: سنسورها، فنرها یا عملگرهای خراب باید بلافاصله تعویض شوند.
چگونه دمپر آتش از گسترش حریق جلوگیری می کند؟
در سیستم های ضدحریق در تاسیسات ساختمان دمپر ضد حریق که از آن بعنوان دمپر آتش یاد می شود، کلیدی ترین نقش را ایفاد می کند.این قطعه با تعبیه در امتداد داکت های تهویه،از امکان رسیدن اکسیژن به محیطی که دچادر حریق شده از گسترش آن به محیط های دیگر جلوگیری می کند و همزمان با قطع ارتباط هوارسانی به محیل آتش سوزی با انسداد مسیر از انتقال حریق به مقاطع دیگر نیز ممانعت می کند.
با توجه به تاثیرات فرسایشی ِ حریق و حرارت شعله، مقاومت ساختاریِ بدنه ی دمپر آتش از اهمیت شایانی برخوردار است، لذا متریالی که یرای ساخت آن به کار می رود نیز باید ضدحریق باشد.عموما جنس فریم و پره های دمپر آتش از ورق ضخیم در نظر گرفته می شود و برای اطمینان کامل از عدم تخریب و تاثیرپذیری سازه ی دمپر آتش در برابر حریق و شعله های آتش، پره های دمپر نیز بصورت دوبل و مسلح به لایه ی سیلیکونی نسوز در نظر گرفته می شوند که اصطلاحا پره ها در اثر حرارت دچار آب شدگی و دفرمه شدن نگردند.
محل های جانمایی دمپر ضد حریق عموما در لاین های هوای تازه ی پارکینگ ها و راه پله ها می باشد.لذا در آیین نامه های مربوط به ایمنی و مواردی که به مقابله با حریق در ساختمان در نظر گرفته می شود از دمپر آتش بعنوان موضوعی کلیدی یاد می شود.در گذشته های نه چندان دور برای ساخت دمپر آتش از فیوزهای دستی که به حرارت حساس بودند استفاده می شد که لین فیوزها به یک فنر قوی متصل می شدند که این فنر قوی با آب شدنِ فیوز، عمل کرده و با قدرت باعث بسته شدن پره های دمپر می شدند،.اما امروز با توجه به گسترش فن آوری از سیستم های پیشرفته برقی از سنسورهای دود و حریق در ساختمان ها استفاده می شود که اگر در ساختمان آتش سوزی اتفاق افتد در همان لحظات اولیه و قبل از بروز و گسترش حریقِ بزرگ، سنسورهای دود فرمان انسداد به دمپرهای آتش را صادر کرده و در واقع سیستم های ایمنی ساختمان با امنیت کامل از اشاعه حریق جلوگیری می کنند.
ساختار دمپرها می تواند دارای مقاطع گرد و چهارگوش باشند و منعی به لحاظ کاربرد دمپر آتش در ابعاد و مقطع وجود ندارد.البته به وضوح می توان به تاثیر کیفیت مراحل ساخت در نوع عملکرد این دمپر هنگام آتش سوزی اشاره و تاکید نمود بطوریکه اگر مساله ی ضخامت و متریال بکار رفته در سازه دمپر بطور استاندارد در نظر گرفته نشود،بطور شگرفی از اثرگذاری آن می کاهد و به زبان ساده امکان بروز فاجعه ی جبران ناپذیر را میسر می سازد.
از جمله موضوعات مهم در مراحل ساخت دمپر آتش روند هوابندیِ کامل آن می باشد.این مساله حیاتی ترین مولفه در مراحل ساخت دمپر آتش را دارد و به هیچ عنوان نباید از این موضوع غافل شد.بعد از موضوع هوابندیِ درساختاردممر آتش ، موضوع اتصال استانداردِ این دممر به لاین یا داکتِ مربوطه می باشد.در واقع باید هر دو سوی دمپر آتش بصورت کامل با حالت هوابندیِ دقیق به داکت متصل شود که از راندمان و کاراییِ آن کاسته نشود.
نقد و بررسی‌ها
حذف فیلترهاهنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.