دمپر هواکش یک دستگاه مهم در سیستمهای تهویه، گرمایش و سرمایش است؛ که به کنترل جریان هوا کمک میکند. با توجه به این موضوع که تهویه مناسب برای راحتی و سلامتی ما ضروری است؛ آشنایی با نحوه کار و ویژگیهای دمپرها اهمیت زیادی دارد. این دستگاهها به تنظیم میزان هوای ورودی و خروجی کمک کرده و میتوانند به بهبود کیفیت هوا و صرفهجویی در مصرف انرژی کمک کنند. در ادامه به بررسی انواع دمپر هواکش، مواد سازنده، محل نصب و کاربردهای آنها میپردازیم؛ تا درک بهتری از این ابزار ضروری ارائه دهیم.
کاربرد دمپر هواساز
- دمپرها به تنظیم میزان هوای ورودی به هر بخش از ساختمان کمک میکنند. با استفاده از آنها میتوان دما را متناسب با نیاز هر فضا تنظیم کرد؛ تا محیطی مطبوع ایجاد شود.
- این وسیله میتواند از ورود گرد و خاک، حشرات و حتی دود به داخل ساختمان جلوگیری کند. در مکانهایی که جریان هوای بیرونی وارد ساختمان میشود؛ دمپر نقش محافظتی داشته و جلوی ورود ذرات ناخواسته را میگیرد.
- در محیطهای صنعتی، دمپرها به توزیع مناسب هوا در بخشهای مختلف کمک کرده و از تجمع آلودگیها جلوگیری میکنند. همچنین در مواقع خطر، مثل آتشسوزی، از گسترش دود به سایر بخشها جلوگیری میکنند.
- با استفاده از دمپرها میتوان هوای سرد یا گرم را به شکل بهتری در محیط توزیع کرد. این ویژگی کمک میکند؛ تا در فضاهایی که دمای متفاوتی نیاز است، انرژی هدر نرود و دما بهدرستی تنظیم شود.
- در محیطهایی مثل آشپزخانههای صنعتی یا کارخانهها، دمپرها مانع ورود دود و گازهای مضر به داخل سالن شده و از سلامت افراد محافظت میکنند.
انواع دمپر هوا
- دمپرهای بزرگ (ماکرو): این دمپرها برای فضاهای بزرگ مثل ساختمانهای تجاری یا کارخانهها استفاده میشوند. آنها جریان هوای زیادی را کنترل کرده و معمولاً در سیستمهای تهویه بزرگ نصب میشوند.
- دمپرهای کوچک (میکرو): دمپرهای کوچک در فضاهای کوچکتر و سیستمهای تهویه خانگی کاربرد دارند. این نوع دمپرها برای تنظیم دقیق جریان هوا بهکار میروند.
- دمپر پروانهای: این دمپر به شکل یک پروانه در داخل کانال نصب شده و با چرخیدن جریان هوا را تنظیم میکند. این نوع دمپر در فضاهای صنعتی و ساختمانهای بزرگ بیشتر استفاده میشود.
- دمپر دیافراگمی: این نوع دمپر برای تنظیم دقیقتر جریان هوا طراحی شده است. معمولا از آن در محیطهایی مثل آزمایشگاهها و بیمارستانها که کنترل دقیق هوا مهم است؛ استفاده میشود.
- دمپر لوور: دمپر لوور از پرههای موازی تشکیل شده و برای جلوگیری از ورود گرد و غبار، حشرات یا دود به داخل ساختمان بهکار میرود. این نوع دمپر میتواند جریان هوا را بهصورت کامل یا جزئی قطع و وصل کند.
- دمپر بالانس (دمپر بادی): این دمپر پشت فنهای هواکش نصب میشود. زمانی که فن روشن است؛ دمپر باز میشود و هوا جریان پیدا میکند. اما زمانی که فن خاموش است، دمپر بسته میشود؛ تا از ورود هوای بیرون جلوگیری شود.
- فایر دمپر (دمپر ضد حریق): فایر دمپر در زمان وقوع آتشسوزی بسته میشود؛ تا از گسترش آتش و دود در سیستمهای تهویه جلوگیری کند. این نوع دمپر در ساختمانها برای افزایش ایمنی استفاده میشود.
- دمپر ضد انفجار: این دمپر در مکانهایی که خطر انفجار وجود دارد، مثل پالایشگاهها و کارخانجات صنعتی، استفاده میشود. دمپر ضد انفجار از انتقال موج انفجار و دود به محیطهای دیگر جلوگیری میکند.
- دمپر اتوماتیک (موتوری): این دمپرها بهصورت خودکار و با موتور الکترونیکی تنظیم میشوند.
- دمپر کانالی: دمپر کانالی بین کانالهای هوا نصب میشود؛ تا جریان هوا بین دو قسمت مختلف سیستم تهویه کنترل شود.
- دمپر جریان معکوس: این دمپر برای جلوگیری از برگشت هوای ناخواسته به داخل ساختمان یا سیستم تهویه استفاده میشود. دمپر جریان معکوس هوا را در یک جهت خاص هدایت میکند.
تفاوت تیغه موازی و متقاطع در دمپر هوا
تیغه موازی
در دمپرهای تیغه موازی، تمام تیغهها هنگام باز شدن، بهصورت موازی حرکت میکنند. این ویژگی باعث میشود؛ زمانی که دمپر نیمه باز است؛ هوا با شیب مشخص و یکنواخت از آن عبور کند.
تیغههای موازی به شما اجازه میدهند؛ جریان هوا را بهخوبی تنظیم کنید. بهخصوص زمانی که دمپر هواساز نیمه باز است.
در حالت باز کامل، این دمپرها اجازه عبور جریان هوای بیشتری را نسبت به تیغههای متقاطع میدهند.
تیغه متقاطع
در دمپرهای تیغه متقاطع، تیغهها بهصورت یکی در میان در جهت مخالف هم حرکت میکنند. این نوع دمپر برای محیطهایی که نیاز به تنظیم جریان هوا در یک جهت خاص دارند؛ مناسب است.
این تیغهها جریان هوا را در یک جهت خاص هدایت کرده و از ورود یا خروج ناخواسته هوا جلوگیری میکنند.
نکات مهم برای انتخاب دمپر مناسب
- محیط: مشخص کنید، میخواهید دمپر در چه محیطی استفاده شود. این موضوع تاثیر زیادی در انتخاب نوع دمپر خواهد داشت.
- مقاومت در برابر رطوبت: برای محیطهای مرطوب، انتخاب دمپری از جنس آلومینیوم یا استیل ضروری است. زیرا این جنسها در برابر زنگزدگی مقاوم هستند.
- دوام: اطمینان حاصل کنید؛ که جنس دمپر با شرایط جوی محیط سازگار بوده و میتواند فشار هوا و دما را تحمل کند.
- سازگاری با کانال: دمپر باید با اندازه کانالهای هوا سازگار باشد. اندازه مناسب برای جریان هوای مطلوب اهمیت دارد.
- دستی یا اتوماتیک: دمپرهای اتوماتیک با موتورهای الکترونیکی میتوانند جریان هوا را بهطور خودکار تنظیم کنند. اگر نیاز به کنترل دستی دارید، دمپرهای دستی مناسبتر هستند.
قیمت دمپر هواکش
- دمپرهایی که از آلومینیوم یا استیل ساخته شدهاند؛ معمولاً قیمت بالاتری دارند. دمپرهای گالوانیزه معمولاً ارزانتر هستند.
- دمپرهای اتوماتیک که با موتور کار میکنند؛ معمولاً قیمت بیشتری دارند. همچنین دمپرهای خاص مثل فایر دمپرها هم هزینه بیشتری دارند.
- دمپرهای بزرگتر معمولاً قیمت بیشتری دارند؛ زیرا به مواد بیشتری برای ساخت نیاز دارند.
- دمپرهایی که با کیفیت بیشتری ساخته شده و استانداردهای بالاتری دارند؛ قیمت بیشتری خواهند داشت.